Een vader belt midden in de nacht om 02:00 uur overstuur op. Ze zijn ten einde raad en de wanhoop nabij.
Hij en zijn partner zijn al ruim 4 uur bezig met hun autistische zoon. Hij wil maar niet gaan slapen. Na het avondeten is er ruzie ontstaan over gamen. Dit is zo hoog opgelopen dat hij, weliswaar op zijn kamer is beland, maar niet rustig wordt. Hij is aan het schreeuwen en schelden, waarbij hij met name richting zijn ouders allerlei verwensingen en bedreigingen uit. Enige huisraad is daarbij niet ongeschonden gebleven, maar het meeste qua scherpe voorwerpen en wat hij kapot kan maken is buiten zijn bereik/ uit zijn kamer. Inmiddels is het e.e.a. gereduceerd tot schoppen tegen deur, al heeft hij inmiddels de deur op slot gedaan. Het gezin krijgt al enige tijd hulpverlening, maar die kunnen ze op dit tijdstip niet bereiken.
Na eerst de (bereikbaarheids-) gegevens te hebben gevraagd en afgesproken dat wanneer het dusdanig escaleert zij de verbinding verbreken en de Politie bellen, overeengekomen om met elkaar te bekijken wat de mogelijkheden zijn om het rustiger te krijgen. Uit dit contact blijkt, ondanks dat er hulpverlening betrokken is, dat er geen veiligheidsafspraken zijn gemaakt c.q. er een veiligheidsplan is. Er zijn wel eerdere escalaties geweest, maar die waren niet zo heftig. Veelal werd hij moe of koos “eieren voor zijn geld.”
Het laatste kwam meestal doordat ouders het voor elkaar kregen om zijn focus ergens anders op te laten richten. Nu lukte dat niet meer. Moeheid en eigen (werk-) planning voor morgen, maakte dat er nog meer spanning bij ouders bijkwam. En dan was er nog de zorgen om de veiligheid van hun dochtertje, die lag te slapen beneden op de bank.
Bij aanvang van het contact waren de emoties hoog, er werd aangegeven dat ze niet langer meer voor hun zoon te kunnen zorgen en dat ze hem niet meer thuis konden houden. Daarbij waren ze handelingsverlegen als het gaat om fysiek ingrijpen wanneer dit nodig is en zorgen om de veiligheid van hun dochtertje.
Emoties, gevoel van onmacht zijn begrijpelijk en zeker wanneer je al uren bezig bent en het nu midden in de nacht is. Ook dat er allerlei gedachten hebt en mogelijk van alles heb geroepen hoort daarbij. De herrie was al iets aan het afnemen, er werd nu alleen nog geschopt tegen de deur. Met ouders geconcludeerd (of gerelativeerd) dat hun dochtertje veilig op de bank ligt te slapen, dat ze weten waar hun zoon zit (op zijn kamer), dat ze de omgeving zo veilig mogelijk hebben gemaakt, ze krijgen nog wel contact met hem (ze krijgen reactie als ze hem aanspreken) en hij leeft nog c.q. is waarschijnlijk niet met veel anders bezig (want hij schopt voortdurend tegen de deur).
Vervolgens ouders voorbereid dat het waarschijnlijk een zware nacht wordt met weinig slaap. Wellicht dat het werk morgen even moet wachten en besproken wat hierin de mogelijkheden zijn.
Nu ouders zich volledig konden richten op de situatie, ouders gecoacht om het voor elkaar te krijgen dat de deur van het slot ging. De deur mocht in eerste instantie niet geheel open, hij zat voor de deur en ouders mochten er niet in. Het lukt om de jongen (via de speaker) te spreken en vader mocht binnen. Er bleken al eerder spanningssignalen te zijn geweest, maar die hadden ouders gemist. Toen het eenmaal richting bed werd gewerkt om te gaan slapen, afgesproken dat ik over een halfuurtje terugbel.
Het lukte ouders om beide kinderen in hun bedje te leggen. De jongen sliep al bijna. Ouders waren echter nog steeds niet gerust, wat als hij wakker wordt en dan weer begint. Besproken wat ze hier mee willen. Uiteindelijk geeft moeder aan dat ze wakker blijft. Het is immers al vroeg in de ochtend. Morgen blijft ze ook thuis, zodat als naar school gaan niet lukt, dit opgevangen kan worden.
Na ouders eerst gecomplimenteerd te hebben, dit hadden ze toch maar mooi geflikt! Morgen wordt het contact met het CIT teruggekoppeld naar de betrokken hulpverlening. Het verzoek aan hen om dit verder op te pakken, met name afspraken wat te doen als het uit de hand loopt. Afgesloten dat mocht het vannacht toch nog uit de hand lopen, het CIT uiteraard weer gebeld mag worden.
Wanneer ik ophang, is er nog veel werk te doen. Ook het CIT moet registreren en ik moet er voor zorgen dat er een duidelijke overdracht komt. Gelukkig heeft mijn collega vannacht een keer door kunnen slapen en was het deze keer mogelijk om het telefonisch af te handelen. Als ik eenmaal klaar ben, zie ik het al voorzichtig licht worden. Ik besluit mij op te frissen en te gaan ontbijten. Om 09:00 uur spreek ik mijn collega die de dagdienst begint en draag ik de gebeurtenissen van de vorige avond en vannacht over.
Tip: maak altijd veiligheidsafspraken/een veiligheidsplan.
Meestal, ook bij kleine zorgvragen, speelt het e.e.a. al een tijdje. Men kwam er immers zelf niet uit en daarom wordt er om hulp gevraagd. Het is belangrijk om op een rijtje te hebben wat er mogelijk is als het mis gaat, is er netwerk om steun aan te vragen en wat hierover nu al kan worden afgesproken. Wanneer er hulpverlening bij betrokken is, wordt er altijd gevraagd of er (actuele) veiligheidsafspraken zijn of dat er een veiligheidsplan is. Te vaak blijkt dat dit ontbreekt en ook geen onderwerp van gesprek is. Zeker gezien de toegenomen wachtlijstproblematiek is het belangrijk om al bij aanmelding hier aandacht aan te besteden, dit kan escalaties voorkomen en draagt bij tot vergroting van de ontwikkeling van oplossingsvaardigheden.
